Jaarverslag 2017

Vereniging / Bureau


Leden


Medewerkers bureau Verus



Nieuwe medewerkers

Ledencontact

Het contact met onze leden vinden we erg belangrijk. Daarom bezoeken we ze regelmatig. Zo horen we wat hen bezighoudt en denken we met ze mee. Ook horen we wat zij zien als speerpunten voor onze belangenbehartiging. Deze bezoeken worden gewaardeerd. Bijzondere meningen of praktijkvoorbeelden zetten we in de etalage van onze digitale nieuwsbrief en website of Verus Magazine.

Algemene ledenvergadering

Op 29 september 2017 vond de algemene ledenvergadering van Verus plaats. Loes Ypma werd unaniem benoemd als nieuwe voorzitter van Verus en van Wim Kuiper werd afscheid genomen als vertrekkend voorzitter. Een notitie over samenwerking tussen de PO-Raad en Verus werd aangenomen en de jaarrekening over 2015 en contributie voor 2018 werden vastgesteld. De contributie blijft daarmee op hetzelfde niveau als in 2017: € 3,52 per leerling.

Petra van der Kwast, Robert Zoutendijk en Henk ter Wee werden voor een tweede en laatste termijn van vier jaar benoemd als lid van de raad van toezicht van Verus. Ook werd met het oog op continuïteit besloten tot het statutair verlengen van de benoemingsperiode van de voorzitter van de raad van toezicht, met maximaal twee jaar. Hier ontstond een kritische discussie over, waarbij extra duidelijk is gemaakt dat het om een eenmalige en tijdelijke verlening gaat. Dit is bevestigd in een tweede ledenvergadering.

Ledencommissies

Gezamenlijke vergadering van de ledencommissies

In februari 2017 was er een gezamenlijke bijeenkomst van de ledencommisies en klankbordgroep. Deze vergadering had drie thema’s:

  • Nadere kennismaking met elkaar als commissie(leden), met de werkterreinen van de commissies en zoeken naar verbindingen.
  • Evaluatie Verus Magazine. De resultaten van deze evaluatie zijn door de redactie van Verus Magazine serieus gewogen.
  • Rede van prof. dr. Jan Hoogland op basis van het boek Ontzuilde bezieling; Transformatie van burgers en maatschappelijke organisaties.

Commissie Governance, cultuur en organisatie

De commissie is divers samengesteld, bespreekt actuele thema’s op het gebied van leidinggeven en toezicht houden, leert van elkaar, adviseert de bestuurder van Verus en evalueert en ontwikkelt het eigen functioneren. Voorzitter is Wally Marchand, secretaris is Dimitri van Hekken (in 2017).

Belangrijke besproken thema’s
  • Aspecten van governance, cultuur en organisatie in/rondom samenwerkingsverbanden met publieke en private partijen binnen 1 gebouw (van het integrale kindcentrum in het primair onderwijs tot en met centra in het middelbaar, hoger en universitair onderwijs).
  • Idem samenwerkingsschool openbaar/bijzonder
  • Het perspectief op het samenspel tussen intern toezichthouder-bestuurder-(G)MR
  • Goede medezeggenschap; het waarde(n)gedreven samenspel tussen (G)MR, bestuur en intern toezicht.
  • In gesprek over (ontwikkeling van) het extern toezicht, met name op passend onderwijs
  • Wisseling van de wacht
  • Ontwikkelingen extern toezicht
  • Toepassing MD in team van ledencommissie GCO

Commissie Maatschappelijke agenda

De commissie Maatschappelijke Agenda kwam vier keer bijeen. Daarnaast was er in februari een gezamenlijke bijeenkomst van alle ledencommissies. De onderwerpen die in de commissie Maatschappelijke Agenda aan de orde komen liggen op het snijvlak van onderwijs en maatschappij. De centrale vraag voor de commissie is: welke maatschappelijke ontwikkelingen zijn van invloed op het onderwijs en waar kan het onderwijs invloed uitoefenen op maatschappelijke ontwikkelingen? Voorzitter is Fons Loogman, secretaris is Wout Neutel.

Belangrijke besproken thema’s
  • Onderwijs2032 (diverse malen).
  • De Staat van het Onderwijs
  • Schaduwonderwijs
  • Advies Onderwijsraad ‘de leerling centraal’
  • Advies Onderwijsraad ‘decentraal onderwijsbeleid bij de tijd’
  • De belangenbehartiging van Verus

Commissie Onderwijs en Zingeving

De ledencommissie Onderwijs en Zingeving heeft een opdracht ten aanzien van de bijzondere identiteit van de scholen die samen Verus vormen en focust daarom op juist het punt: hoe kan de organisatie Verus een fundamentele bijdrage leveren aan de identiteitsontwikkeling van scholen? De commissie wil aan de voorkant van het beleid van Verus bezig zijn: actief nadenken over thema’s waar Verus zich mee bezig zou moeten houden. Voorzitter is Gerard van Vliet, secretaris is Jacomijn van der Kooij. In 2017 is de commissie 3 keer bijéén gekomen.

Belangrijke besproken thema’s
  • Verschillende manieren van christelijke school zijn in deze tijd
  • Hoe kunnen we bijdragen aan een brede persoonlijke ontwikkeling en vorming van leerlingen?
  • Visie op en ervaringen met Onderwijs2032 (op verzoek Wim Kuiper)
  • Burgerschapsvorming en identiteit
  • Samenwerken over denominaties heen
  • Toerusting van docenten PO en VO
  • Het traject Goed onderwijs en kwaliteit
  • Samenwerking met andere groepen in Verus-verband die zich bezig houden met thema’s rondom identiteit

Klankbordgroep Katholiek onderwijs

De klankbordgroep bespreekt zaken die organisaties voor katholiek onderwijs ter harte gaan, zoals de belangenbehartiging, de ondersteuning van goed onderwijs en speerpunten van ontwikkeling en onderzoek. In 2017 is de klankbordgroep vier keer bijeen geweest. Voorzitter is Romain Rijk, secretaris is Theo van der Zee.

Belangrijke besproken thema’s
  • Activiteiten van de Verus Programmalijn Katholiek Onderwijs om leden van Verus te informeren, met elkaar te verbinden, te adviseren en toe te rusten, met hen nieuwe zaken te ontwikkelen en te onderzoeken. Het gaat bijvoorbeeld om activiteiten als de Verus Identiteitsdag Katholiek Onderwijs, en de Kennisalliantie VO voor Goed Onderwijs.
  • Signaleren van ontwikkelingen met betrekking tot het katholiek onderwijs, zoals het vraagstuk van de samenwerkingsscholen, de toekomst van de identiteitsbegeleiding, en het werken aan een kwaliteitscultuur van goed onderwijs.
  • De verbinding van het katholiek onderwijs en de Rooms-Katholieke Kerk, in het bijzonder stond de relatie van Verus en de NKSR op de agenda.
  • Bovendien boden de bijeenkomsten van de klankbordgroep de bestuurders de gelegenheid om relevante ontwikkelingen en activiteiten met elkaar uit te wisselen.

Federatie Christelijk MBO

De bestuurders van de aangesloten instellingen komen drie keer per jaar op wisselende plaatsen bijeen in een 24-uurs bijeenkomst. Onderwerpen die in 2017 aan de orde kwamen waren:

  • Practoraat
  • Governance en identiteit
  • Ontwikkelingen in het onderwijsrecht
  • Familiebetrokkenheid
  • Goed onderwijs en kwaliteit
  • Invulling Inspiratiedag voor bestuurders
  • Kaderdocument onderwijsassistent
  • Keuzedeel rondom Zingeving, Ethiek en Dialoog

Het netwerk identiteitsmedewerkers komt twee keer per jaar bijeen in een 24-uurs bijeenkomst en daarnaast drie keer in een reguliere vergadering. Voor de bestuurders stelden de identiteitsmedewerkers onder andere adviezen en notities op in het kader van het practoraat en het keuzedeel rondom Zingeving, Ethiek en Dialoog. Ook bereidden zij de conferentie voor die op 12 oktober in Harderwijk plaatsvond met als thema ‘Goed gevormd!’

Raad van toezicht van Verus

De raad van toezicht van Verus kende eind 2017 de volgende samenstelling:


De aandacht van de raad van toezicht ging in 2017 vooral uit naar opvolging van Wim Kuiper als voorzitter van Verus, samenwerking met de sectorraden, de NKSR, financiën en control en de besteding van impulsmiddelen. De raad van toezicht keurde de jaarrekening van 2016 goed en stemde in met de begroting voor 2018.

Academie


Onderzoek

Verus Academie initieert jaarlijks diverse onderzoeken voor het onderwijs. De nieuwe kennis en inzichten geven antwoorden op de vragen van morgen en vormen de basis voor onze publicaties, trainingen en opleidingen. Onze leden proberen we steeds meer actief te betrekken bij de keuze van de onderzoeksonderwerpen en –vragen.

We vinden het belangrijk om onderzoek te (laten) doen met het oog op goed onderwijs en de brede identiteit van de school. Sinds 2017 werken we daarvoor met een vernieuwde onderzoeksagenda. Deze gebruiken we voor keuzes, prioritering en planning van nieuw onderzoek.

De onderzoeken delen we digitaal met onze leden. Van sommige onderzoeken maken we een praktische uitwerking in druk waar de scholen direct mee aan de slag kunnen.

In 2017 zijn de volgende onderzoeken afgerond:

  • De Bijbel op school. Een onderzoek naar bijbelgebruik in het protestants-christelijk onderwijs
  • Godsdienst/levensbeschouwing wat is dat voor vak? Docenten GL over zichzelf en hun vak, nu en in de toekomst
  • Heer en meester. Vrijheid van onderwijs 1917-2017
  • Van wie is het kind? Twee eeuwen onderwijsvrijheid in Nederland (John Exalto)

In 2017 zijn de volgende onderzoeken gestart:

  • Waardengedreven bestuur en toezicht
  • Schooltypen in het rooms-katholieke onderwijs

Onderzoeksplaatsen

Onderzoekplaatsen worden bekleed door gepromoveerde onderzoekers. In samenwerking met Verus zijn verschillende onderzoeksplaatsen tot stand gekomen. In 2017 gaat het om de volgende drie:

  • Verus-VU onderzoeksplaats (dr. Gerdien Bertram Troost): Levensbeschouwelijke vorming als vormingsgebied en (De didactiek van) het vak godsdienst/levensbeschouwing.
  • TBI-Verus onderzoeksplaats (dr. Theo van der Zee): De (christelijke) spirituele ontwikkeling als bijdrage aan de professionalisering van schoolleiders.
  • Verus-LVGS-TUK onderzoeksplaats (dr. Wolter Huttinga): Theologische verdieping van de identiteit van christelijke scholen en Hoe scholen theologische noties verbinden met de pedagogische en onderwijskundige aanpak.

Diploma Christelijk Basisonderwijs

In het studiejaar 2016-2017 hebben de pabo’s van 13 hogescholen met een DCBO-licentie gezamenlijk 984 diploma’s verstrekt. In 2017 startte de commissie DCBO met de evaluatie van de visitatiecyclus 2012-2017.

In 2017 zijn 2 visitaties uitgevoerd bij de pabo’s van de volgende hogescholen: Fontys (alle locaties, vervolgtraject), Driestar. De commissie verleende opnieuw accreditatie voor de duur van zes jaar aan de Pabo van Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (alle locaties) en aan de Pabo van Saxion Hogescholen te Enschede.

Cursussen en leergangen

In totaal hebben 369 deelnemers een leergang, cursus of studiereis gevolgd bij de Verus Academie. Verder hebben we 78 incompany leergangen gegeven.

Top 5

Bestuurlijk leidinggeven in het PO: waardering 8,5
Personeelsbeleid in het onderwijs: waardering 8,5
Deskundig van start als toezichthouder: waardering 8
Masterclasses besturen en toezichthouden vanuit waarden: waardering 8,5
Toelating/schorsing van leerlingen in het PO: waardering 8

Publicaties

In 2017 hebben we de volgende nieuwe publicaties uitgebracht:

  • De Bijbel op school
  • Godsdienst/levensbeschouwing, wat is dat voor vak?
  • Heer & meester. Vrijheid van onderwijs 1917-2017
  • Gedachten bij goed onderwijs
  • Eerste hulp bij personeelsproblemen
  • Leraar hoe doe jij dat?
  • Strategisch partnerschap in de praktijk

Dienstverlening


Additionele dienstverlening

De totale omzet van de betaalde dienstverlening van Verus in 2017 bedraagt € 3,2 miljoen. De omzet is als volgt verdeeld over de afdelingen.

Er werden 1863 projecten additionele dienstverlening uitgevoerd voor 549 besturen

Opdrachten Bedrijfsvoering & Infrastructuur op het gebied van

  • Advisering control
  • Beleidsadvisering
  • Financiële ondersteuning
  • Meerjarenplanningen
  • Nulmetingen
  • Omgevingsanalyse
  • Onderzoeken
  • Organisatieadvies
  • Risico-analyse
  • Risicomanagement

Opdrachten Onderwijs & Identiteit op het gebied van

  • Begeleiding directieberaad
  • Behoeftenonderzoek
  • Bezinningsdag
  • Bijbelverhalen vertellen
  • Fusiebegeleiding
  • Identiteitsbegeleiding
  • Identiteitsdagen
  • Inspiratiebijeenkomst
  • Studiedag Leiderschap & Zingeving
  • Ouderbetrokkenheid

Opdrachten Governance, Cultuur & Organisatie op het gebied van

  • Advies en procesbegeleiding besturenfusie
  • Wereldcafé strategisch beleidsplan
  • Begeleiding scholenoverdracht
  • Haalbaarheidsonderzoek fusie
  • Onderzoek en implementatie nieuw bestuursmodel
  • Cultuurverandering mbv Management Drives
  • Procesbegeleiding Tussenschoolse Opvang
  • Governancescan
  • Begeleiding scholenfusie
  • Evaluatie Governance

Planning & Prognose

We hebben in totaal 409 leerlingenprognoses voor het basis- en voortgezet onderwijs op maat gemaakt. Met deze prognoses zijn verschillende scholen in stand gehouden, zijn scholen gesticht en zijn de scholen voorzien van een betrouwbare onderbouwing voor hun meerjarenbeleid.

Ouderbetrokkenheid

Top-3 activiteiten:

  1. Sparringgesprekken
  2. Inspiratiespel School & Ouders
  3. Begeleidingstrajecten

Juridische zaken


De juridische helpdesk heeft 4867 vragen beantwoord (153 meer dan in 2016, in dat jaar zijn er 4714 vragen beantwoord)

Top-5 van onderwerpen:

  1. AVG/privacy
  2. Ziekte en arbeidsongeschiktheid van werknemers
  3. Vragen omtrent aansprakelijkheid
  4. Thematiek gescheiden ouders
  5. Vragen over onderwijsbevoegdheden

 

Onze advocaten en juristen hebben in 2017 1091 juridische dossiers behandeld.

Top-5 van onderwerpen:

  1. Arbeidsrecht
  2. Algemeen juridisch
  3. Leerling/ouderkwesties
  4. Huisvesting
  5. FUWA




Waardering van de leden voor het werk op de dossiers: 8,4

Ledenvoordeel


Energiecollectief:

  • 4367 aansluitingen elektriciteit
  • 4249 aansluitingen gas

Verzekeringen:

  • Aantal via basispakket verzekerde leerlingen en studenten: 1.137.636 (was 1.100.000 in 2016, stijging van ruim 10%)
  • Aantal behandelde schadedossiers: 1139 (was 815 in 2016, stijging van 33%)

En verder:

  • 40 controles op de beschikkingen premiewerkkashervatting (in 2016 waren dat er 11)
  • Voor 24 schoolbesturen Europese aanbestedingen uitgevoerd (waaronder WGA eigenrisicodragerschap, schoolmeubilair, schoonmaak en leermiddelen).

Verus.nl en Twitter





Verus.nl

129.672 gebruikers bekeken in totaal 387.981 pagina's. In 2017 zijn we gestart met gebruikersonderzoek en analyse van het website gebruik voor de ontwikkeling van een nieuwe website verus.nl die in de eerste helft van 2018 live gaat.

Top 5 van meest bezochte pagina’s:

  • Homepage verus.nl
  • Over Verus
  • Zorgactie
  • Medewerkers
  • Onderwijs & Identiteit


Twitter

Belangenbehartiging


Verus kwam in 2017 197 keer in kranten, op websites, radio en tv. Dat liep uiteen van Nieuwsuur en Trouw over het Bijbelonderzoek op christelijke scholen, de verplichte Wilhelmusles bij de NOS, de komst van Loes Ypma in NRC, en veelvuldig over de Week van de Hoop bij allerlei media.

Lobby-inzet:

Verkiezingen Tweede Kamer

Op 15 maart 2017 vonden de verkiezingen voor de Tweede Kamer plaats. In de aanloop daar naartoe stuurde Verus voor de zomer van 2016 alle partijen een lijst met speerpunten. Diverse punten kwamen terug in de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen. Hiervan presenteerden we een overall analyse. Op de dag na de verkiezingen publiceerden we een artikel met een analyse van mogelijke coalities en hun betekenis voor het onderwijs.

Wat heeft het opgeleverd?

Nadat de nieuwe Tweede Kamer was geïnstalleerd heeft Verus persoonlijk met verschillende nieuwe onderwijswoordvoerders kennisgemaakt en hen meegenomen in ons gedachtegoed. Na het bekend worden van het regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst leverde Verus niet alleen commentaar, maar lieten we ook leden aan het woord over wat zij van het regeerakkoord vonden. In november hielden we een ledenpeiling over het regeerakkoord. Zowel de Telegraaf als Trouw besteedden aandacht aan de uitkomsten van deze peiling. Op 12 december overhandigde Verus samen met Cibab-student Thomas Galenkamp de nieuwe onderwijsministers Van Engelshoven en Slob elk een lamp en nodigde hen uit voor een inspiratietour langs een aantal scholen.

Wetsvoorstel samenwerkingsschool

In 2017 behandelde de Eerste Kamer het wetsvoorstel samenwerkingsschool. Verus stuurde in januari 2017 een brief aan de cie. OCW van de EK waarin we onze bezwaren tegen dit wetsvoorstel nogmaals duidelijk maakten. In de ogen van Verus bevatte het wetsvoorstel een aantal elementen die strijdig waren met de Grondwet.

Wat heeft het opgeleverd?

Hoewel de Eerste Kamer uitgebreid over het wetsvoorstel heeft gediscussieerd en zeer kritisch was op een aantal onderdelen, is het voorstel in juni 2017 door de Eerste Kamer aangenomen. Verus wordt wel betrokken bij de verdere uitwerking van het wetsvoorstel als het gaat om de inrichting van de identiteitscommissie.

Actualisering deugdelijkheidseisen

Verus heeft in 2017 gereageerd op een internetconsultatie over een voorstel om de deugdelijkheidseisen te actualiseren en te verbeteren. In de ogen van Verus gaat het hier om een verdere aanscherping en een beperking van de onderwijsvrijheid. Ook komt in dit voorstel de nadere uitwerking van het begrip doelmatigheid aan de orde. Door operationalisering van de term doelmatigheid zal de overheid mogelijk ver ingrijpen in de financiële huishouding van schoolbesturen.

Wat heeft het opgeleverd?

Het wetsvoorstel is nog niet ingediend bij de Tweede Kamer.

Verus visie op de lumpsumbekostiging

De lumpsumbekostiging staar al enige tijd ter discussie. De Tweede Kamer vindt het vervelend dat niet altijd even duidelijk gemaakt kan worden wat er met het (extra) geld gebeurt dat in het onderwijs wordt gestoken. Reden om op zoek te gaan naar alternatieven. In nauwe samenwerking met de commissie Maatschappelijke Agenda heeft Verus zijn visie op de lumpsumbekostiging geformuleerd. Daarin pleit Verus voor behoud van de lumpsumbekostiging, tegen oormerking, verschotting en doelsubsidies en tegen prestatiebekostiging.

Wat heeft het opgeleverd?

De discussie over de lumpsumbekostiging loopt nog. In juni 2018 zal de Onderwijsraad met een advies komen waarna de Tweede Kamer na het zomerreces over de lumpsum gaat spelen.

Decentraal onderwijsbeleid

De Onderwijsraad publiceerde in september 2017 een advies over de positie van gemeenten op het terrein van onderwijs. Door de decentralisatie van veel taken van rijk en provincie naar gemeenten, zal er op gemeentelijk niveau meer afstemming nodig zijn tussen gemeenten en onderwijs. De Onderwijsraad pleit in dit advies o.a. voor een nieuw Schevenings beraad om de bestuurlijke verhoudingen tussen overheid en onderwijs opnieuw te formuleren. Voor Verus was dit advies aanleiding om hierover uitgebreid met zijn leden in gesprek te gaan omdat het mogelijk verregaande gevolgen kan hebben voor de autonomie van de schoolbesturen. Het onderwerp is besproken in twee ledencommissies en een groot aantal regionale netwerken.

Wat heeft het opgeleverd?

Begin 2018 formuleerde Verus zijn standpunt en heeft dit kenbaar gemaakt. De kabinetsreactie op het advies van de Onderwijsraad kwam sterk overeen met het standpunt van Verus.

Financiën



Resultaat -118 / Begroting -1.695